Cena paliw w Europie, chociaż nie cechuje się mocną niestabilnością, to w ciągu ostatnich 30 lat nie raz stawała się powodem do niepokoju – nie tylko dla polityków i ekonomistów, ale również zwykłych obywateli. Cały problem polega na tak zwanym “efekcie domina”: wraz ze wzrastaniem cen na paliw, wzrastają ceny produktów i transportu, a śladem za nimi zwiększa się inflacja oraz pogarsza się ogólny poziom życia obywateli.

W tym artykule opowiemy, jak wyglądają ceny na paliwa w różnych krajach europejskich, dlaczego ceny w granicach Unii Europejskiej nie wszędzie są takie same oraz jak wygląda sytuacja w Polsce na tle innych krajów europejskich.

Dlaczego ceny na paliwa w różnych krajach europejskich różnią się między sobą

Dzisiaj na koszt paliw w Europie składają się następujące elementy:

surowce + koszt przetwarzania + składnik podatku + dodatkowa opłata

Jeśli cena surowców wzrasta (tj. jeśli ropa staje się droższa), ceny benzyny rosną. Ale logika firm naftowych jest czasami trudna do zrozumienia: zdarza się, że podnoszą ceny, nawet jeśli ropa staje się niższa. Cały problem polega na tym, że rynek nafty jest mocno zmonopolizowany i to przez kraje, znajdujące się poza granicami Unii Europejskiej.

Należy pamiętać, że ceny na stacjach benzynowych zlokalizowanych wzdłuż autostrad mogą okazać się nieco wyższe (10–20 eurocentów) niż na stacjach benzynowych obok dużych kompleksów handlowych. Trzeba tylko pamiętać, że takie stacje benzynowe mogą być w pełni automatyczne, a kolejki na nich – bardzo długie.

Wzrost ceny ropy Brent od początku roku wyniósł ponad 40%. Z kolei średnie ceny benzyny w Europie wzrosły tylko o 5,4%. Po części ta różnica tempa wynika z dużego udziału podatków w kosztach benzyny.

Dodatkowo zachodni analitycy twierdzą, że rafinerie wytwarzają nadmierne ilości benzyny, próbując poradzić sobie z wysokim zapotrzebowaniem na olej napędowy. W rezultacie ceny benzyny spadają, a ceny oleju napędowego rosną. W związku z tym różnica między tymi dwoma paliwami rośnie.

Ceny na paliwa w Europie i w Polsce w 2019 roku

W ostatnich latach popyt na benzynę w Polsce obniżył się, natomiast wzrosło zapotrzebowanie na olej napędowy. Nie budzi żadnych wątpliwości fakt, że te procesy również oddziaływały na koszt paliw w kraju, gdzie przez wiele lat były one jednymi z najniższych w Europie.

Powołując się na dane statystyczne zestawimy następnie ceny na trzy najbardziej popularne rodzaje paliw, czyli: benzynę, olej napędowy i LPG – w Polsce oraz innych krajach europejskich. Dodamy też, że popyt na każdy z tych rodzajów paliw w kraju wygląda w następujący sposób:

Ceny na benzynę w Europie i w Polsce w 2019 roku

Ceny na rynku ropy są niestabilne, a ceny paliw silnikowych zmieniają się wraz z nimi. Najbardziej interesująca dla prostego konsumenta jest cena benzyny. Porównajmy teraz jak wygląda sytuacja z cenami na benzynę w Polsce w odniesieniu do innych krajów europejskich w 2019 roku.

Patrząc na tabele mozeny zobaczyć wiełu ciekawych rzeczy. Zaskakującym na przykład jest fakt, że krajem z najdroższą benzyną okazały się  Holandia i Norwegia, która sama produkuje ropę naftową. Koszt litra benzyny w tym kraju w marcu 2019 wynosił 1,77 euro.

Analiza cen benzyny w Europie w 2019 roku wykazała, że ​​Polska znalazła się na drugim miejscu wśród krajów z najtańszą benzyną 98 i na trzecim wśród krajów z najtańszą benzyną 95. Ogólnie rzecz biorąc Polska zajmuje wysokie miejsca w rankingach najtańszej benzyny w Europie (zdecydowanie lepsza sytuacja jest tylko w Macedonii). Z kolei cena benzyny w Niemczech jest o 0,35 euro (o 30%) wyższa niż w Polsce, cena paliwa w Czechach z kolei jest droższa tylko o 0,08 euro czyli o 7 %.

Ceny na olej napędowy w Europie i w Polsce w 2019 roku

Polacy lubią oszczędzać, a zatem nie jest dziwne, że często preferują samochody, które można tankować olejem napędowym. Spójrzmy teraz, jaka jest cena tego paliwa w różnych krajach europejskich oraz Polsce w 2019 roku.

Średnia detaliczna cena oleju napędowego w Polsce to 1,19 euro czyli około 5 zł, w Unii Europejskiej – 1,3 euro (około 5,5 zł), czyli o 9% więcej. Najtaniej zapłacimy za ten rodzaj paliw w województwie śląskim, najdrożej – w warmińsko-mazurskim oraz pomorskim.

W porównaniu do innych krajów europejskich koszt oleju napędowego w Polsce jest jeden z najniższych. Nawet porównując go z cenami w sąsiadujących z Polską krajach – Czechach i Węgrzech. Natomiast najwięcej zapłacimy za ten rodzaj paliwa w krajach północnoeuropejskich – Islandii, Norwegii, Szwecji oraz Belgii. Cena paliwa diesel w Chorwacji w 2019 roku jest o 12 eurocentów wyższa, niż w Polsce, podobnie jest wyższa cena tego paliwa we Włoszech, gdyż wynosi ona 1,49 euro czyli jest o 30 eurocentów droższa.

Ceny na LPG w Europie i w Polsce w 2019 roku

LPG to rodzaj paliwa dobrze znany Polakom jeszcze z czasów PRL-u. Obecnie jego popularność nieco zmniejszyła się, jednak nadal gaz pozostaje jednym z trzech najczęściej tankowanych przez Polaków olejów grzewczych. Ceny LPG w Polsce i Europie w 2019 roku korelują w następujący sposób.

Porównując dane z tabeli zobaczymy przede wszystkim, że gaz nie jest ogólnodostępny we wszystkich krajach europejskich. Mianowicie będziemy mieli pewne problemy z zakupem LPG w Finlandii, Hiszpanii, Islandii. Jeśli chodzi o ceny, to prawie we wszystkich krajach LPG jest o połowę tańszy od benzyny. Za ten rodzaj paliw zapłacimy  najwięcej we Francji, Holandii, Szwecji oraz Grecji Norwegii (nawet o 40% więcej niż w Polsce), natomiast o jeden eurocent taniej niż w Polsce kosztuje LPG w Macedonii. Polska więc znajduje się na 2. miejscu w rankingu krajów z najtańszym LPG w Europie. Podobne do Polskich ceny notowane są również w Albanii, Bułgarii oraz na Litwie.

Ile paliwa można kupić w Polsce i Europie za średnią pensję w 2019 roku

Ocenę krajów europejskich na dostępność benzyny dla ludności obliczono na podstawie informacji dostępnych w otwartych źródłach. Analizą zostały objęte 29 krajów. Dostępność paliwa w Albanii, Bośni i Hercegowinie, Czarnogórze, Macedonii, Serbii oraz na Cyprze nie jest liczona.

Polska w tym rankingu znajduje się na skromnym 22. miejscu, ponieważ Polacy mogą sobie pozwolić na zakup tylko 663 litrów benzyny za przeciętne wynagrodzenie. Gorzej jest na Węgrzech, Litwie i Łotwie, w Słowacji, Chorwacji, Rumunii oraz Bułgarii. W odniesieniu do średniej krajowej dobrze wyglądają ceny paliwa w Austrii,  Norwegii i Luksemburgu. Najlepiej jest w Szwajcarii. Ze względu na wysokie dochody obywateli kraj znałazł się na 1. miejsce pod względem liczby litrów, na jaka pozwala jedna średnia pensja. Ogólnie rzecz biorąc najmniej pieniędzy (w odniesieniu do średniej krajowej) przeznaczają na paliwa obywatele krajów Europy Południowej, natomiast w Europie Północnej wydatki na paliwa zdecydowanie są największe.

Średnie wynagrodzenie w Polsce rośnie zdecydowanie szybciej niż ceny paliw i to jest dobrą wiadomością!

W Polsce na 100 złotych kupimy 20,7 litrów benzyny. Podobnie jest na Litwie oraz na Węgrzech. Z kolei najmniej paliw zmożemy kupić na tą kwotę w Holandii (13,26 l) oraz we Włoszech (14,55 l), a najwięcej w Kosowo (22,15 l) i Bułgarii (21, 56 l).

Można zatem stwierdzić, że na tle cen za paliwa w Europie, ceny w Polsce są najniższe. Są zdecydowanie (nawet o 30%) niższe niż w krajach Europy Zachodniej, ale jednocześnie nieco wyższe niż w rozwijających się krajach europejskich, na przykład Bułgarii czy Rumunii. Jednak w przypadku porównania cen na paliwa do średniej krajowej sytuacja już nie wygląda tak optymistycznie, gdyż Polska znajduje się na skromnym 22. miejscu pod względem litrów benzyny które można kupić na przeciętne wynagrodzenie.