Tradycyjnie najdroższe prezenty otrzymujemy od najbliższych członków rodziny. W przypadku złotego pierścionka lub nawet drogich wakacji nie powinniśmy składać żadnych oświadczeń w Urzędzie Skarbowym. Jednak jak zachować się w przypadku, jeśli prezentem jest rzecz droższa, na przykład samochód? W tym artykule opowiemy o tym, jak poprawnie dokonać darowizny samochodu członkom najbliższej rodziny, działając zgodnie z prawem, a jednocześnie oszczędzając przyzwoitą kwotę pieniędzy na podatkach.

Czym jest darowizna samochodu

Darowizna samochodu to operacja, za pomocą której można za darmo przekazać osobie obdarowanej pojazd samochodowy. Zasady, na podstawie których dokonuje się aktu darowizny zostały wyznaczone w artykułach 888-902 Kodeksu cywilnego.

Przekazanie pojazdu w postaci prezentu członkom najbliższej rodziny odbywa się na podstawie zawartej umowy. Samochód na prezent nie powinien być poświadczony notarialnie w obowiązkowy sposób, ponieważ nie jest to przewidziane prawem. Jednak wielu właścicieli samochodów jest zaangażowanych w rozwiązanie tego problemu, aby uniknąć problematycznych sytuacji podczas dalszej eksploatacji pojazdu.

W celu prawidłowego zawarcia umowy darowizny na samochód dla krewnego konieczne jest przestrzeganie określonej kolejności wykonywania czynności. Między stronami zostaje zawarta umowa, w której określa się:

• Przedmiot umowy;
• Kolejność przekazania pojazdu jako prezentu;
• Adresy i dane stron;
• Warunki dokonania darowizny.

Czy jest możliwa darowizna połowy samochodu

Zgodnie z polskim prawem właściciel samochodu może podarować pojazd zarówno w całości, jak i tylko jego połowę. W tym drugim przypadku procedura przekazania prezentu praktycznie nie będzie różniła się od zwykłego aktu darowizny. Ponadto taki prezent można zrobić nie tylko członkom najbliższej rodziny, ale również dowolnej innej osobie.

Umowa darowizny połowy samochodu powinna być sporządzona na piśmie, gdyż jest podstawą do zwolnienia od podatków w przypadku, gdy auto darowane jest członkom najbliższej rodziny. Jeśli jednak samochód jest prezentem dla osoby nie powiązanej z darczyńcą więzami rodzinnymi, wynika obowiązek zapłaty podatku. Jeśli chcesz przyjąć prezent, ale w danym momencie nie dysponujesz kwotą do zapłaty należności fiskalnych, możesz skorzystać z pożyczki za darmo – jest to wygodna opcja na pozyskiwanie kwoty pieniężnej przekraczającej nawet 5000 zł!

Umowa darowizny samochodu: jakie niuanse powinna zawierać?

Aby akt darowizny samochodu był zgodny z prawem, powinien on opierać się o pisemną umowę, w której będą dokładnie określone zarówno warunki, na których odbywa się nabycie prawa własności na auto przez osobę obdarowaną, jak również termin dokonania wszystkich transakcji. Natomiast nie jest konieczne, żeby taka umowa miała formę aktu notarialnego.

Jedną  z podstawowych kwestii, której w Umowie poświęca się szczególną uwagę, jest wartość darowanego pojazdu, ponadto osoba obdarowana powinna:

• Złożyć do urzędu skarbowego zeznanie o tym, że dostała prezent;
• Dokonać obliczenia wysokości opłaty;
• W przypadku, gdy jest to wymagane, uiścić podatek.

Podstawowe elementy umowy darowizny samochodu.

Aby umowa darowizny samochodu została uznana za sporządzoną prawidłowo, powinna mieścić informacje dotyczące:

• Daty oraz miejsca, w którym została zawarta;
• Wszystkich stron;
• Samochodu (rok produkcji, marka, pojemność, numery nadwozia i silnika oraz numer rejestracyjny);
• Oświadczenie, w którym darczyńca potwierdza prawo własności pojazdu oraz to, że nie ma zobowiązań w odniesieniu do stron trzecich;
• Wartość pojazdu;
• Oświadczenie, w którym darczyńca potwierdza fakt przekazania samochodu, a obdarowany fakt jego przyjęcia;
• Ustalenie osoby, która poniesie wszystkie koszty związane z zawarciem umowy oraz terminu, w którym nastąpi przekazanie darowizny;
• Oświadczenie ze strony darczyńcy, w którym zostaną podane dokładne informacje dotyczące stopnia pokrewieństwa z osobą obdarowaną oraz liczbą innych darowizn dla niej;
• Podpisy stron, które zawierają umowę darowizny w rodzinie.

Darowizna samochodu a wizyta w urzędzie skarbowym

Zgodnie z polskim prawem istnieje grupa osób, które są zwolnione z obowiązku płacenia podatku z tytułu uzyskania darowizny. Są to:

• Dzieci;
• Małżonek;
• Wstępni dziadkowie i rodzice;
• Członek rodzeństwa;
• Macocha lub ojczym;

Zwolnienie od podatku jest możliwe jednak w przypadku spełnienia przez wspomniane powyżej osoby pewnych warunków, a mianowicie:

• Zgłoszenie faktu nabycia własności w okresie 6 miesięcy od momentu uzyskania darowizny.
• Wypełnienie wniosku SD-Z2, a następnie złożenie go naczelnikowi Urzędu Skarbowego.

W przypadku jeśli wartość samochodu stanowi maksymalnie 9637 zł, czyli nie przekracza ustalonej przez polskie prawo kwoty wolnej od podatku – osoba zostaje zwolniona od zgłoszenia faktu darowizny w urzędzie skarbowym.

Jeśli jednak zgłoszenie faktu podarowania samochodu nie nastąpi w ciągu 6 miesięcy, wówczas nastąpi obowiązek zapłaty podatku od nadwyżki (podatek od różnicy pomiędzy kosztem pojazdu a ustaloną przez prawo kwotą wolną od podatku). Wydaje się to nieco trudne? Spróbujemy to wyjaśnić za pomocą przykładu.

Piotrek otrzymał w postaci prezentu samochód od dziadka. Jego koszt to 15 000 zł. Jeśli nie zgłosi tego faktu do urzędu skarbowego w momencie uzyskania prezentu, będzie musiał zapłacić podatek od nadwyżki,  czyli od 5363 zł (15000 zł – 9637 zł = 5363 zł).

Rozmiar podatku zależy od kwoty nadwyżki, a ustalone ustawodawczo kwoty zostały podane w poniższej tabeli.

Dokonać darowizny można również na członków dalszej rodziny, a nawet osób niespokrewnionych. W tym przypadku pojawia się obowiązek zapłaty podatku (kwota wolna od podatku w takim przypadku to tylko 7276 zł), a jego kwota będzie wyglądała następująco:

Często zadawane pytania dotyczące darowizny samochodu

Czy osoby, które otrzymały samochód w postaci darowizny muszą płacić podatek?

Tak, jeśli nie są one członkami najbliższej rodziny darczyńcy.

Czy umowa darowizny samochodu w rodzinie może być podpisana bez udziału notariusza?

Tak, ale powinna natomiast zawierać wszystkie wymagane przez prawo elementy, czyli dane osoby obdarowanej i obdarowującej, charakterystykę pojazdu, jego wartość i datę przekazania do nowego właściciela.

Jak nie płacić podatku przekazując samochód w postaci darowizny członkom najbliższej rodziny?

Członkowie najbliższej rodziny należą do tak zwanej pierwszej grupy podatkowej. Zatem wystarczy w ciągu 6 miesięcy zwrócić się do Urzędu Skarbowego i poinformować o nabyciu własności w postaci darowizny, aby nie liczyć się z dodatkowymi kosztami.

Jak szybko trzeba poinformować ubezpieczyciela o podarowaniu samochodu?

W ciągu 14 dni od momentu zawarcia umowy.

Jak szybko samochód powinien zostać przerejestrowany?

W ciągu 30 dni od momentu zawarcia umowy należy zgłosić fakt jej sporządzenia do Wydziału Komunikacji. Zobowiązany jest do tego nie tylko nowy właściciel, ale również obdarowujący.

Czy osoba obdarowana może sprzedać samochód?

Tak, ale jeśli nie chce płacić podatku, powinna to zrobić do upływu 6 miesięcy od momentu uzyskania takiego prezentu.

Jak zachować się w sytuacji, gdy darowany pojazd  posiada wady?

Nie jest to problem, gdyż taka sytuacja jest przewidziana w polskim kodeksie cywilnym. Wszystkie informacje, związane z posiadaniem przez pojazd wad, powinny zostać zawarte w umowie, ale z reguły do naprawienia szkód jest zobowiązany darczyńca.

Niemniej jednak warto pamiętać o tym, że podarowanie samochodu, posiadającego wady, nie może zostać powodem do otwarcia przewodu sądowego, jeśli osoba obdarowana mogła łatwo zauważyć istniejącą wadę. Chodzi tutaj przede wszystkim o różne uszkodzenia mechaniczne, a jednocześnie wady o charakterze prawnym.

Ważne informacje: jeśli zdecydujesz się na sprzedaż samochodu, który dostałeś w postaci prezentu, najlepiej zaczekaj pewien czas. Najlepiej – pół roku. Nawet w sytuacji, jeśli nie będziesz posiadał obowiązku zapłacenia podatku od darowizny, fakt sprzedaży pojazdu przed upływem okresu 6 miesięcy od jego otrzymania może stać się powodem do pojawienia się obowiązku fiskalnego. Cały problem polega na tym, że zgodnie z polskim prawem część pieniędzy, uzyskanych w wyniku sprzedaży, zostanie oceniona jako przychód (czyli cena samochodu za wyłączeniem nakładów na opłaty drogowe, naprawy itd). Nie warto też decydując się na sprzedaż samochodu zbytnio zaniżać jego ceny. Warto zorientować się w sytuacji na rynku, by móc uzasadnić wystawioną kwotę. W przeciwnym przypadku możesz zostać wezwany przez Urząd Skarbowy, a ostateczną cenę pojazdu ustali urzędnik.

Jak dokonać przerejestrowania podarowanego samochodu?

Istnieje obowiązek przerejestrowania pojazdu w ciągu maksymalnie 30 dni od momentu uzyskania darowizny. Aby to zrobić w sposób szybki i łatwy, przed udaniem się do Wydziału Komunikacji (wybierz oddział odpowiadający Twojemu miejscu zamieszkania) sprawdź, czy posiadasz następujące dokumenty:

• Umowę darowizny, potwierdzającą, że zostałeś nowym właścicielem samochodu;
• Dokumenty, potwierdzające, że samochód jest ubezpieczony, oraz że nastąpiło przerejestrowanie OC na Twoje nazwisko;
• Dowód rejestracyjny;
• Potwierdzenie, że pojazd został technicznie przebadany i wyniki tego badania są pozytywne;
• W przypadku, jeśli auto ją posiada, zabierz również kartę pojazdu.

Darowizna samochodu z poleceniem: czym ona jest?

Czasami zdarza się tak, że darczyńca nie tylko daruje samochód członkom najbliższej rodziny, ale również zobowiązuje osobę obdarowywaną do dokonania pewnych czynów kosztem własnego majątku na korzyść osoby darującej. Takie zobowiązania w kodeksie cywilnym nazywane jest poleceniem. Jakie polecenia mogą być zawarte  w umowie? Może to być na przykład: udostępnienie pojazdu darczyńcy na jego żądanie lub wsparcie finansowe darczyńcy. Polecenie może mieć zarówno charakter majątkowy, jak i niemajątkowy. Po podpisaniu umowy odstąpienie od wykonania polecenia jest możliwe tylko w niektórych uzasadnionych przez prawo przypadkach, jak na przykład:

• Obniżenie wartości pojazdu;
• Choroba osoby, która uzyskała pojazd, uniemożliwiająca realizację poleceń;
• Na żądanie darczyńcy lub jego spadkobierców;
• W przypadku zwrotu darowanego pojazdu w całości i w stanie, w którym znajdował się w momencie zawarcia umowy.

Otóż, jeśli chcemy uniknąć dodatkowych kosztów podczas zmiany właściciela pojazdu, najbardziej dogodnym rozwiązaniem będzie dokonanie jego darowizny na osobę spokrewnioną. Brak konieczności płacenia podatku będzie istniał wyłącznie w tym przypadku, jeśli darczyńca spełni wymagania, o których informował artykuł oraz dokona wszystkich działań dotyczących darowania samochodu w terminach ustalonych przez polskie prawo.