Wprowadzony jakiś czas temu program rodzina 500 plus ma tylu zwolenników, co przeciwników. Bywa określany jako uzasadniona pomoc dla mniej zamożnych rodzin, ale też motywacja do sprowadzania na świat dzieci czy maszynka do zarabiania pieniędzy dla niezaradnych życiowo. Jakie są plusy i minusy tego rozwiązania? Co robić, by nie stracić przyznanego świadczenia? Oto odpowiedź!

Temat dodatkowego świadczenia przyznawanego wielu rodzinom w ramach programu rodzina 500 plus to ostatnio jeden z najczęściej poruszanych w przestrzeni publicznej. Dlaczego niektórym odbiera się to świadczenie? Jakie są wady i zalety programu?

Kilka słów o programie 500 plus

Ten rządowy program wszedł w życie 1 kwietnia 2016 roku. Jakie jest jego zadanie? Najprościej mówiąc, chodzi o pomoc rodzinom w procesie wychowania dzieci. Na czym polega owa pomoc?

Na przyznaniu comiesięcznego świadczenia w wysokości 500 zł na drugie i każde kolejne dziecko. W przypadku pierwszego potomka decydujące jest kryterium dochodowe. Założeniem programu jest również pozytywny wpływ na przyrost naturalny w Polsce. Z pomocy tego rodzaju skorzystało do tej pory kilka milionów rodzin.

Program Rodzina 500 plus – dla kogo?

Jeśli chodzi o kwestie dla kogo przeznaczony jest program 500 plus, sprawa jest stosunkowo prosta. Aktualne prawodawstwo dopuszcza pomoc państwa w wychowywaniu dzieci. Grupa beneficjentów jest jednak ściśle określona. Świadczenia wychowawcze w wysokości pięciuset złotych na dziecko mogą pobierać rodzice, w tym tylko jeden rodzic (jeśli ci są np. rozwiedzeni bądź nie mieszkają razem), opiekunowie prawni oraz opiekunowie faktyczni. Nadmienić należy, że ustawa określa mianem dziecka:

• Dziecko własne;
• Dziecko małżonka;
• Dziecko adoptowane, zwane „fachowo” przysposobionym;
• Dziecko znajdujące się pod opieką prawną.

Program Rodzina 500+ nie jest zbyt skomplikowany, jeśli chodzi o zasady. Całość sprowadza się przede wszystkim do wieku dziecka. Pięćset złotych przysługuje dzieciom wyłącznie o czasu ukończenia przez nie osiemnastego roku życia. W ściśle określonych przypadkach, rodzina 500 plus program uwzględnia pomoc dzieciom cudzoziemców.

Jakie są wady i zalety tego programu?

Do niewątpliwych zalet programu należy zwiększenie dzietności polskich rodzin, czyli przyrostu naturalnego w naszym kraju. Młodzi ludzie często zwlekają z założeniem rodziny w obawie przed tym, że nie podołają temu zadaniu finansowo. Pieniądze gwarantowane przez państwo z pewnością przekonają wiele osób, że decyzji o posiadaniu potomstwa nie należy odkładać na bliżej nieokreśloną przyszłość.

Dodatkowe środki na pewno istotnie poprawią sytuację finansową niezamożnych i wielodzietnych rodzin. Jakie są jeszcze korzyści wynikające z programu 500 plus? Więcej pieniędzy oznacza dokonywanie większych zakupów, co z kolei może powodować wzrost produkcji i w rezultacie nowe inwestycje oraz miejsca pracy dla wielu osób.

A jakie są wady programu 500 plus? Najwięcej obaw budzi sposób rozporządzania pieniędzmi przez rodziny, co w niektórych przypadkach może wpływać na rozwój patologii. Kolejną kwestią jet to, że tego rodzaju pomoc stanowi, szczególnie w dłuższej perspektywie duże obciążenie dla budżetu państwa.

Niektórzy dostrzegają również, że program 500 plus, choć stanowi duże ułatwienie dla wielu rodzin, to nie może być jedyną propozycją rządu kierowaną do rodzin, a duża koncentracja wokół tego tematu sprawia, że inne, równie ważne kwestie takie jak choćby zapotrzebowanie na nowe przedszkola schodzą na dalszy plan.

Ile tak właściwie kosztuje Program 500+?

Jakkolwiek strasznie to nie zabrzmi, rodzina 500 plus program kosztuje majątek – i to dosłownie. Początkiem bieżącego roku budżet państwa uwzględniał około 24,5 mld złotych na wypłatę świadczeń oraz obsługę urzędniczą. Z danych zebranych przez Forum Odpowiedzialnego Rozwoju wynika, że w ubiegłym roku każdy Polak dopłacił do programu 619 złotych w skali roku, więc ponad 51 złotych miesięcznie.

Program Rodzina 500+ – jak długo?

Na tą chwilę odpowiedź na to pytanie wydaje się niemożliwe. Zmiany w programie 500+ są nieuniknione. Zasady programu Rodzina 500 plus już kilkukrotnie uległy lekkiej modyfikacji. Wydaje się, że państwo ma poważne problemy z tzn. wypłacalnością. Wniosek online do programu 500+ zgłosiło znacznie więcej osób, aniżeli początkowo zakładano. Generuje to pewne trudności w zakresie pozyskania odpowiednich funduszy mających na celu zapewnienie regularnie wypłacanych świadczeń. Wiadomo jednak, że program Rodzina 500+ 2018 obejmie swoim zakresem znacznie więcej osób, aniżeli program 500+ na pierwsze dziecko w kolejnym roku.

Jak nie stracić świadczenia?

Chociaż coraz więcej rodzin otrzymuje wsparcie z programu 500 plus w postaci rzeczowej, to nadal zdecydowaną większość stanowią świadczenie pieniężne. Niestety, te dodatkowe kilkaset, a w wielu przypadkach nawet kilka tysięcy złotych nie zawsze jest wydawane przez rodziny zgodnie z przeznaczeniem. Pracownicy lokalnych ośrodków pomocy społecznej skrupulatnie weryfikują każde doniesienie dotyczące marnotrawienia otrzymywanej pomocy materialnej. Co może być przyczyną odebrania świadczenia?

Przede wszystkim przeznaczanie pieniędzy na alkohol, hazard czy narkotyki. Nie zawsze chodzi jednak o uzależnienia, niezgodne z założeniem programu jest wydawanie otrzymywanych z niego pieniędzy na usługi kosmetyczne czy utrzymywanie nowego konkubenta, co ponoć niejednokrotnie się zdarzało.

W każdej z wyżej wymienionych sytuacji pieniądze są przez odpowiednie organa zamieniane na pomoc rzeczową. Przekazanie rodzinie, która nie potrafi dysponować otrzymanymi pieniędzmi w pożądany sposób pomocy w postaci rzeczowej zwiększa gwarancję, że zyskają na tym ci, którzy powinni, czyli dzieci.