Coraz więcej Polaków zakłada własną działalność gospodarczą. To z jednej strony większa samodzielność i możliwość większych zarobków, ale z drugiej – również ryzyko. Dla tych osób, które chciałyby założyć firmę jednoosobową, przygotowaliśmy specjalny poradnik.

Z danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej wynika, że każdego dnia w Polsce zakładanych jest około 1000 firm. Łatwo obliczyć, że w ciągu roku daje to około 250 tys. nowych działalności gospodarczych. Zakładają firmy ludzi bogaci, jak i niedysponujący żadnym kapitałem. Ci pierwsi rozkręcają biznes, korzystając z własnych pieniędzy, drudzy – zaciągają kredyty i chwilówki, jeśli potrzebują środków na start.

Dla wszystkich świeżo upieczonych przedsiębiorców przygotowaliśmy nasz poradnik. Podpowiadamy, jak założyć własną firmę krok po kroku. Najpierw zwrócimy uwagę, co należy przemyśleć jeszcze przed rejestracją działalności gospodarczej, potem wyjaśnimy procedurę zakładania firmy, podpowiemy najlepszą formą opodatkowania i rozwikłamy skomplikowane formalności związane ze zgłoszeniem działalności gospodarczej do ZUS. Nie zabraknie również danych na temat kosztów zakładania i prowadzenia własnej firmy.

Założenie własnej firmy – co zrobić na początku?

Zanim rozpoczniemy na dobre zakładanie firmy, należy zastanowić się nad kilkoma ważnymi kwestiami. To początkowy etap, który powinien zostać przerobiony jeszcze przed rozpoczęciem jakichkolwiek formalności związanych z rejestracją działalności jednoosobowej.

Przede wszystkim trzeba się zastanowić, czy rzeczywiście potrzebujemy własnej firmy, czy też możemy świadczyć usługi bez działalności gospodarczej. To jak najbardziej możliwe. Jeśli zamierzamy wykonywać jakość drobną działalność, która będzie bardziej dodatkiem do innego zajęcia, a nasz zakładany zarobek nie będzie przekraczał połowy płacy minimalnej (w 2019 roku ta płaca wynosi 2250 zł brutto), wtedy można prowadzić działalność nierejestrowaną. To nowa forma zarabiania, której nie trzeba zgłaszać do żadnego urzędu.

Powinniśmy rozważyć również termin rozpoczęcia działalności gospodarczej. Data nie powinna być przypadkowa (należy ją wpisać we wniosku), ponieważ będzie miała wpływ na rozliczenie z fiskusem i na zobowiązania wobec ZUS. Warto przemyśleć również dokładnie nazwę firmy. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej w nazwie zawsze musi być imię i nazwisko właściciela firmy. Jednak pozostała część nazwy powinna być prosta, łatwa do zapamiętania i najlepiej nawiązująca do rodzaju świadczonych usług.

Już na tym etapie warto zweryfikować, który bank proponuje najkorzystniejsze warunki prowadzenia konta firmowego. To najlepszy sposób na uporządkowanie spraw finansowych związanych z działalnością gospodarczą. Teoretycznie można używać do działalności gospodarczej prywatnego konta, ale większość banków nie zgadza się na taki proceder i zapisuje to w regulaminach ROR-ów. Przy okazji warto dodać, że w jednych bankach możliwe jest założenie firmowego konta jeszcze przed formalnym zarejestrowaniem działalności gospodarczej, w drugich – dopiero o założeniu firmy.

Rejestracja firmy, czyli jak założyć działalność gospodarczą

Założenie własnej działalności gospodarczej nie jest skomplikowane. Należy złożyć formularz CEIDG-1. Dzięki temu nasza firma zostanie wprowadzona do rejestru firm. Dawniej trzeba to było zrobić, udając się do Urzędu Miasta lub Urzędu Gminy. Obecnie należy skorzystać ze strony www: prod.ceidg.gov.pl. Tam wybieramy wariant „Nowy wniosek” i postępujemy z wytycznymi. W formularzu muszą się znaleźć:

• dane osobowe;
• adres;
• dane dotyczące firmy (o PKD piszemy poniżej);
• nazwa skrócona firmy;
• dane do kontaktu;
• miejsce wykonywania działalności gospodarczej;
• podane numeru NIP;
• informacje o firmowym koncie bankowym – jeśli zostanie założone później, trzeba będzie złożyć korektę wniosku CEIDG-1.

Złożenie formularza CEIDG-1 to jednocześnie:

• wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
• wniosek o numer REGON (nadaje GUS);
• wniosek o formę opodatkowania w Urzędzie Skarbowym.

Aby przesłać formularz CEIDG-1 przez Internet, należy wcześniej albo założyć Profil Zaufany (darmowy), albo posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny (płatny). Jeśli nie mamy żadnego z nich, wysyłamy wniosek online, ale w ciągu 7 dni musimy potwierdzić osobiście naszą tożsamość w Urzędzie Miasta lub Urzędzie Gminy. Należy również podkreślić, że założenie działalności gospodarczej przez internet jest także możliwe z poziomu bankowości internetowej. Jednak oferują to jedynie dwa banki: PKO BP i mBank.

Warto pamiętać, że od 2017 roku każda transakcja o wartości powyżej 15 tys. zł musi zostać zrealizowana w formie przelewu. Posiadanie zatem konta bankowego (najlepiej firmowego) jest konieczne. Często banki oferują także darmowe opcje wystawiania faktur lub rachunków oraz prostą księgowość. Już na tym etapie warto również wyrobić pieczątkę firmową (niektóre banki jej wymagają). Na pieczątce powinny się znaleźć takie informacje jak:

• nazwa firmy;
• adres firmy;
• numer NIP;
• REGON;
• numer telefonu;
• dodatkowe informacje (np. adres e-mail, numer faksu).

Musimy pamiętać, że niektóre rodzaje działalności i branże wymagają dodatkowo uzyskania różnych pozwoleń i koncesji. Przy zatrudnianiu pracowników konieczny będzie także kontakt z Państwową Inspekcją Pracy, a branża spożywcza wymaga również kontaktu z sanepidem.

Wybór kodów PKD – jak sprawdzić PKD firmy?

Wspomnieliśmy już, że założenie działalności gospodarczej wiąże się z wypełnieniem wniosku CEIDG-1, a tam wpisuje się odpowiednie PKD. Wyjaśnimy teraz dokładniej tę kwestię.

Czym jest PKD? Pod tym skrótem kryje się Polska Klasyfikacja Działalności. PKD o różnych kodach odnoszą się do różnych działalności. Innymi słowy, one właśnie opisują, czym tak naprawdę zajmuje się nasza firma. PKD zakwalifikuje daną działalność gospodarczą do konkretnej branży, co przydaje się przede wszystkim do celów statystycznych.

W jaki sposób wybrać odpowiedni kod PKD? Najlepiej wejść na stronę Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii pod adresem https://www.biznes.gov.pl/tabela-pkd/. Właśnie tam znajduje się wyszukiwarka kodów PKD. Można je wyszukiwać ręcznie, przeglądając po kolei wszystkie kody. To jednak czasochłonne. Najlepiej skorzystać z mechanizmu filtrowania wyników. W tym celu wpisujemy słowo, które odnosi się do naszej działalności gospodarczej i otrzymujemy wyselekcjonowaną listę. Zapisujemy PKD i wyszukujemy następny, jeśli trzeba. W sumie w formularzu CEIDG-1 możemy podać maksymalnie 9 PKD. Gdy konieczne jest podanie większej liczby, należy je dopisać w załączniku CEIDG-RD. W głównym formularzu w sekcji 06.3 trzeba jednak zaznaczyć kwadracik „Kontynuacja w załączniku CEIDG-RD”

W każdej chwili można zmienić dowolny kod PKD lub dopisać nowy w czasie prowadzenia działalności gospodarczej. Wymaga to jednak złożenia korekty wniosku CEIDG-1.

Wybór formy opodatkowania

Założenie firmy wiąże się także z wyborem formy opodatkowania. To bardzo istotna kwestia, która może mieć wpływ na funkcjonowanie firmy oraz jej sytuację finansową. Dlatego trzeba dokładnie rozważyć wszystkie opcje i wybrać najbardziej dla nas dogodną. W Polsce jednoosobowa firma może się rozliczać z fiskusem w następujących formach:

Wybraną formę opodatkowania należy wpisać do wniosku CEIDG-1 w polach o numerach 18 i 19.

Należy również zwrócić uwagę na kwestię podatku VAT. Niektóre typy działalności gospodarczej mogą być zwolnione z tego podatku, inne – nie. Jeśli nasza firma musi zostać płatnikiem VAT, należy to zgłosić w Urzędzie Skarbowym i wypełnić druk VAT-R (można go również dołączyć do wniosku CEIDG-1).

Zgłoszenie działalności do ZUS

Wypełniając wniosek CEIDG-1, jednocześnie dokonuje się zgłoszenia do ZUS. Należy jednak pamiętać, że to nie wszystkie formalności związane z tą instytucją. W ciągu tygodnia trzeba jeszcze udać się do ZUS i dokonać zgłoszenia swojej osoby do ubezpieczenia. W tym celu wypełnia się druk ZUS ZUA (jeśli zakładamy firmę i jednocześnie pracujemy na etacie, wypełnia się druk ZUS ZZA). Składki ZUS to duże obciążenie dla firmy, szczególnie nowej. Na szczęście przez pierwsze 2 lata można płacić tzw. mały ZUS.

Działalność gospodarcza a koszty – skąd wziąć pieniądze na firmę?

Zakładanie działalności gospodarczej jest darmowe. Koszty mogą się pojawić, gdy trzeba uzyskać dodatkowo jakąś koncesję. To jednak zależy od typu działalności gospodarczej. Samo prowadzenie firmy wiąże się już z kosztami, ale ich wysokość zależy od specyfiki tej firmy, branży, typu działalności. Więcej pieniędzy trzeba przygotować, gdy wynajmuje się biuro i wyposaża je w komputery, meble i inny sprzęt, mniej przy prowadzeniu firmy z domu. Oczywiście największe koszty pojawią się przy otwieraniu działalności produkcyjnej.

Skąd wziąć pieniądze na rozruch firmy? Najpopularniejszy sposób to uzyskanie bezzwrotnej dotacji z Urzędu Pracy, gdy jesteśmy w nim zarejestrowani jako osoby bezrobotne. W ten sposób można otrzymać sześciokrotność średniej płacy w sektorze przedsiębiorstw. Inny sposób to pozyskanie dotacji z Unii Europejskiej (nawet 40 tys. zł), ale te nie są dla wszystkich. Mogą na nie liczyć przede wszystkim:

• niepełnosprawni;
• osoby o niskim wykształceniu;
• bezrobotne kobiety;
• osoby, które mają co najmniej 45 lat;
• osoby zagrożone trwałym bezrobociem.

Inny sposób na pozyskanie środków na rozpoczęcie działalności firmy to kredyt w banku. Niektóre instytucje mają specjalne oferty dla nowych działalności. To jednak trudne zadanie. Jeśli nie potrzebujemy dużej kwoty, łatwiej zdobyć pieniądze na rynku pozabankowym (np. chwilówka we Freezl).

Jednoosobowa działalność gospodarcza – wady i zalety

Działalność gospodarcza jednoosobowa ma swoje plusy i minusy. Przede wszystkim łatwiej ją założyć niż inne formy firmy, ale nie zawsze jest ona korzystna. Poniżej zebraliśmy najważniejsze zalety i wady jednoosobowych firm:

Własna działalność 2019 z księgową czy bez?

Na koniec jeszcze kilka słów na temat kwestii związanych z księgowością. Można ją prowadzić samodzielnie. Problem polega jednak na tym, że nie wszyscy się na tym znają. Taka opcja to również dodatkowe obciążenie dla przedsiębiorcy – zamiast skupić się tylko na rozwoju firmy i zdobywaniu klientów, trzeba jeszcze zgłębiać przepisy podatkowe i wypełniać wszystkie formalności. Najlepiej zatem zdecydować się na skorzystanie z usług profesjonalnego biura rachunkowego. Wtedy cała księgowość pozostanie w profesjonalnych rękach. Koszt to od 180 do 300 zł miesięcznie. Tańszą opcją jest skorzystanie z usług internetowego biura księgowego – koszt około 100 zł miesięcznie.

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej to codzienne zmaganie się z różnymi problemami i niejasnymi przepisami. To również satysfakcja z własnych osiągnięć, duża swoboda działania i często większe zarobki niż na etacie. Warto zatem założyć taką działalność, tym bardziej że nie jest to trudne, jak można było się przekonać z naszego artykułu.